Ngày xưa, ở một miền nọ có một người tiều phu tên là Cuội. Một hôm, Cuội vác rìu vào rừng sâu tìm cây chặt. Khi đến gần một con suối nhỏ, Cuội thấy một cái hang cọp. Nhìn trước nhìn sau, Cuội thấy bốn con cọp con đang vờn nhau. Cuội liền xông đến vung rìu bổ mỗi con một nhát. Vừa lúc đó, cọp mẹ trở về. Nghe tiếng gầm, Cuội hoảng sợ leo lên ngọn cây cao.
Từ trên nhìn xuống, Cuội thấy cọp mẹ lồng lộn trước đàn con đã chết. Chỉ một lát sau, cọp mẹ lẳng lặng đi đến một gốc cây gần đó, đớp lấy một ít lá rồi mớm cho con. Chưa đầy ăn giập miếng trầu, bốn con cọp con đã vẫy đuôi sống lại. Cuội vô cùng kinh ngạc. Chờ cọp mẹ tha con đi, Cuội mới lần xuống tìm đến cây lạ kia đào gốc vác về.
Dọc đường, Cuội gặp một ông lão ăn mày nằm chết vật trên bãi cỏ. Cuội liền bứt mấy lá nhai và mớm cho ông lão. Thật kỳ diệu, ông lão mở mắt và ngồi dậy. Cuội kể lại đầu đuôi cho ông lão nghe. Nghe xong, ông lão kêu lên:
– Trời ơi! Cây này là cây có phép cải tử hoàn sinh. Con hãy chăm sóc cây nhưng nhớ đừng tưới nước bẩn kẻo cây bay lên trời!
Nói rồi ông lão chống gậy đi. Cuội gánh cây về nhà, trồng ở góc vườn phía đông và nhớ lời ông lão dặn, ngày nào cũng tưới nước giếng trong.
Từ ngày có cây thuốc quý, Cuội cứu sống nhiều người. Hễ nghe có ai nhắm mắt tắt hơi, Cuội mang lá cây đến cứu chữa. Tiếng đồn Cuội có phép lạ lan rộng.
Một hôm, Cuội lội qua sông gặp xác con chó chết trôi. Cuội vớt lên và cứu chữa cho chó sống lại. Con chó quấn quít theo Cuội. Từ đấy, Cuội có thêm một người bạn trung thành.
Một lần khác, lão nhà giàu ở làng bên xin Cuội cứu con gái mình vừa sẩy chân chết đuối. Cuội vui lòng giúp và cứu cô gái sống lại. Thấy Cuội là người cứu mạng, cô gái xin làm vợ Cuội. Lão nhà giàu cũng gả con cho Cuội.
Vợ chồng Cuội sống thuận hòa, êm ấm. Một hôm, trong khi Cuội đi vắng, bọn giặc đến giết vợ Cuội và moi ruột vứt xuống sông. Khi Cuội về, vợ đã chết từ lâu, mớm bao nhiêu lá cũng không công hiệu.
Con chó thấy chủ buồn bèn xin hiến ruột mình thay cho vợ chủ. Cuội liều thay ruột chó cho vợ và quả nhiên vợ sống lại, trẻ đẹp như xưa. Cuội thương chó nên nặn ruột bằng đất đặt vào bụng chó. Chó cũng sống lại.
Nhưng từ đó, vợ Cuội thay đổi tính nết, hay quên. Chồng dặn vợ không đái vào gốc cây quý, nhưng vợ quên ngay.
Một buổi chiều, Cuội đi rừng, vợ ra vườn đái vào gốc cây quý. Mặt đất chuyển động, cây bật gốc bay lên trời. Cuội về thấy vậy, vội vã níu cây lại nhưng cây đã bay lên cao. Cuội móc rìu vào rễ cây nhưng không cản nổi. Cây kéo cả Cuội bay lên cung trăng.
Từ đó, Cuội ở luôn cung trăng với cây quý. Mỗi năm cây rụng một lá xuống biển. Cá heo tranh nhau đớp lá làm thuốc. Nhìn lên mặt trăng, thấy vết đen rõ hình một cây cổ thụ có người ngồi dưới gốc, gọi là hình chú Cuội ngồi gốc cây đa.
Bài viết được sưu tầm từ nhiều nguồn khác nhau và đã qua chỉnh sửa chính tả, biên tập lại để đảm bảo nội dung rõ ràng, dễ hiểu hơn.
Đây là truyện dân gian Việt Nam, nội dung đã được biên tập lại để phù hợp với người đọc.
